Kan dat niet wat minder met die emoties in de samenleving?, dacht Patrick Vermeulen, toen hij begon aan het jaarboek 2016 van het PON, dat onderzoek doet binnen sociaal-culturele thema’s in Noord-Brabant. Aanleiding was de toestand in Loon op Zand eind vorig jaar, waar kinderen op weg naar school langs een asielzoekerscentrum moesten fietsen. Ouders ongerust, waarop de gemeente reageerde met, u hoeft niet bang te zijn, maar omdat u bang bent zullen wij beveiligers mee laten fietsen. “Een typische overreactie,” zegt Vermeulen, directeur van het PON, “met als gevolg dat mensen juist banger werden. Het werkte averechts.”
En zo was het idee voor het PON jaarboek 2016 geboren, met een jaarlijkse beschouwing op de wereld in Noord-Brabant. Dit keer moest het over emotiedemocratie gaan. En of die emoties dus niet wat minder konden. Maar in de loop van het proces ontdekten de schrijvers dat emoties in de democratie juist waardevol zijn. “Als je er goed mee om kunt gaan kun je er juist heel veel mee, aldus Vermeulen.”
Patrick Vermeulen (links) overhandigt het jaarboek aan gedeputeerde Henri Swinkels
Zo ver is het nog niet. Want volgens Vermeulen kennen we onze emoties nog lang niet goed genoeg om ze constructief voor ons te laten werken. We doen maar wat. “Kijk naar het vluchtelingendebat. Mensen zijn bang. Maar waar zijn ze bang voor? Daar wordt nauwelijks over gesproken,” zegt Vermeulen. “Of kijk naar het idee van de participatiesamenleving. We willen de samenleving veranderen, en dat is een prima doel. Maar het wordt meteen gekoppeld aan bezuinigingen en het resultaat is dat mensen het gevoel krijgen dat ze in de steek worden gelaten. Zo van, die overheid, die doet niks meer voor mij.”
Hoe moet het dan? “Ga luisteren,” stelt Vermeulen voor. We denken vaak dat we luisteren, maar dat is niet zo. “We organiseren bijvoorbeeld inspraakavonden en geven dan regels over waar we het wel of niet over gaan hebben. Dat heeft niks met luisteren te maken, maar met het verkondigen van standpunten,” legt Vermeulen uit. “Luisteren is voor mensen de ruimte scheppen om te vertellen. Het zou mooi zijn als we dat zouden zien gebeuren in de samenleving.”
Benieuwd naar jouw emoties als het over democratie of politiek of de participatiesamenleving gaat? Op het festival treedt Patrick Vermeulen op en kun je met hem in gesprek, met of over emoties. Houd ons programma op deze site in de gaten voor de tijden.
Links
Hier kun je de website van Het PON vinden http://hetpon.nl/
Hier kun je het artikel over Loon op Zand lezen http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/4215592/2015/12/29/Kinderen-in-Kaatsheuvel-fietsen-begeleid-langs-azc.dhtml
Welke emotie voelt Patrick Vermeulen als hij aan democratie denkt? Bekijk het filmpje! We zijn ook benieuwd naar jouw emoties omtrent democratie. Post ze hieronder of op Facebook in de comments!
